Nieuwe inzichten van CPB, PBL en TNO over warmtepompen en isolatie
Wat is onderzocht?
In totaal zijn 5 miljoen eengezinswoningen doorgerekend. Voor elke woning is gekeken naar het financiële effect van vier individuele verduurzamingsopties:
- Isolatie tot de isolatiestandaard (IS)
- Alleen een hybride warmtepomp
- Isolatie + hybride warmtepomp
- Isolatie + volledig elektrische warmtepomp (‘all-electric’)
Deze zijn vergeleken met het scenario waarin niets verandert (cv-ketel vervangen door een nieuwe).
Wat kost het – en wat levert het op?
| Oppervlakteklasse (m²) | Investering: Alleen isolatie (€) | Investering: Hybride WP (€) | Investering: All-electric + isolatie (€) | Besparing: Alleen isolatie (€/jr) | Besparing: Hybride WP (€/jr) | Besparing: All-electric (€/jr) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| <80 | 9.000 | 4.500 | 16.000 | 400 | 520 | 1.100 |
| 80–110 | 12.000 | 4.600 | 19.000 | 470 | 540 | 1.250 |
| 110–150 | 15.000 | 4.700 | 23.000 | 530 | 560 | 1.400 |
| 150–200 | 18.000 | 4.800 | 27.000 | 580 | 580 | 1.500 |
| 200–300 | 22.000 | 4.900 | 32.000 | 650 | 600 | 1.600 |
* Alle bedragen zijn inclusief subsidie, zoals de ISDE-regeling.
Let op bij woningen na 2000
Hoewel woningen die na 2000 zijn gebouwd vaak al redelijke isolatie hebben, kunnen de kosten voor aanvullende isolatie alsnog hoog uitvallen. Dat komt omdat:
- De isolatiestandaard (IS) uit het beleid is strenger dan de bouwvoorschriften van toen.
- Zelfs kleine verbeteringen vereisen maatwerk, arbeid en afwerking, wat de kosten relatief hoog maakt.
- De energiebesparing is beperkt, maar de vaste kosten blijven bestaan.
In veel van deze woningen is daarom verdere isolatie niet noodzakelijk voor comfort of rendement. De studie laat zien dat in dergelijke gevallen een hybride warmtepomp zonder extra isolatie vaak de financieel gunstigste optie is.
Belangrijk: bij goed geïsoleerde woningen na 2000 is het ook mogelijk om direct de stap naar een all-electric warmtepomp te maken — mits het afgiftesysteem daarvoor geschikt is, zoals lage temperatuurverwarming of vloerverwarming. Dit bespaart gasverbruik volledig, en maakt de woning toekomstbestendig zonder ingrijpende isolatie-upgrades.
Belangrijkste conclusies
- 90% van de huishoudens gaat erop vooruit bij verduurzaming met één van de vier opties.
- Hybride warmtepomp (zonder isolatie) is vaak financieel het meest aantrekkelijk, vooral bij grotere woningen.
- All-electric + isolatie loont vooral bij kleinere of goed geïsoleerde woningen.
- Voor 10% van de huishoudens is geen van de vier opties rendabel.
Subsidie en beleid maken het verschil
- Zonder subsidies is verduurzamen vaak niet rendabel.
- Dankzij regelingen zoals de ISDE-subsidie en gratis isolatie voor huurders van corporatiewoningen, wordt verduurzamen veel aantrekkelijker.
Groot huis? Kies slim
- Bij grotere woningen zijn alleen hybride warmtepompen vaak het voordeligst.
- Kleinere woningen profiteren juist meer van isolatie + elektrische warmtepomp.
