In de zoektocht naar duurzame verwarmingsoplossingen wint de propaan warmtepomp aan populariteit. Dit type warmtepompen combineert een zeer efficiëntie verwarming met de milieuvriendelijkheid van propaan, een natuurlijk koudemiddel. In dit artikel verkennen we de voordelen en toepassingen van propaan warmtepompen, en hoe ze bijdragen aan een duurzamere toekomst.
Wat is een propaan warmtepomp?
Een propaan warmtepomp is een type warmtepomp dat propaan (R290) als koudemiddel gebruikt. Propaan is een milieuvriendelijk alternatief voor synthetische koudemiddelen zoals R410A en R32, die een hoger aardopwarmingsvermogen (GWP) hebben. De termen ‘koudemiddel’ en ‘GWP’ heb je mogelijk nog niet eerder gezien, dus we beginnen hieronder met een korte uitleg.
Een warmtepomp op campinggas?
Voor de goede orde: een warmtepomp met propaan als koudemiddel verbrandt géén propaan zoals een cv-ketel aardgas verbrandt, maar heeft een gesloten circuit waarin propaan in vloeibare vorm als koudemiddel steeds circuleert. Je bent hiermee dus wel degelijk gasloos.
Wat doet een koudemiddel?
Elke warmtepomp werkt met een koudemiddel. Dat koudemiddel is nodig om warmte uit de bron (lucht of bodem) te halen en over te brengen aan het water van de centrale verwarming. Afhankelijk van het vermogen zit er tussen 1 en 3 kilo koudemiddel in een warmtepomp. Het overgrote deel van de warmtepompen werkt met een van de koudemiddelen R410A, R32 en (in mindere mate) R290. Qua aanduiding lijken ze op elkaar, maar ze zijn niet hetzelfde:
- R410A en R32: Deze worden in een laboratorium gemaakt en noemen we synthetische koudemiddelen. Ze vallen onder de zogeheten fluorkoolwaterstoffen, in de media vaak aangeduid als F-gassen (of HFK’s).
- R290: Dit is de wetenschappelijke aanduiding voor propaan of (nog populairder) campinggas. Omdat propaan ook in de natuur voorkomt, noemen we R290 een natuurlijk koudemiddel. Propaan is géén F-gas.
GWP = Global Warming Potential
Ondanks de onmisbare werking van deze koudemiddelen in de warmtepomp hebben ze één groot nadeel. Als ze weglekken uit de warmtepomp hebben ze een (groot) negatief effect op de opwarming van de aarde. Dit risico op weglekken is aanwezig tijdens het gebruik (bij een onjuiste montage) en aan het einde van de levensduur, bij de demontage. De kans dat lekkage optreedt is niet groot, maar het effect op het klimaat áls het gebeurt is dat wel.
Vergeleken met het opwarmende effect van CO2 (het bekendste broeikasgas) kan R410A 2.000 keer meer warmte vasthouden in de atmosfeer. Ook kan R410A duizenden jaren lang in de atmosfeer aanwezig blijven. Het schadelijke opwarmende effect van een gas ten opzichte van CO2, wordt uitgedrukt in het Global Warming Potential (GWP). Het GWP van de drie genoemde koudemiddelen verschilt sterk van elkaar.
- GWP van het F-gas R410A is gelijk aan 2.088
- GWP van het F-gas R32 is gelijk aan 675
- GWP van het natuurlijk koudemiddel R290 (géén F-gas) is gelijk aan 3
Vanuit milieu-optiek zouden we de stap naar R32 wellicht moeten overslaan en ons meteen moeten richten op natuurlijke koudemiddelen zoals propaan.
Propaan warmtepompen kunnen hogere watertemperaturen halen
Naast het milieuvoordeel kunnen propaan warmtepomp hogere watertemperaturen halen en worden daarom ook vaak HT-warmtepompen genoemd. Een hoog temperatuur (HT) warmtepomp is een lucht/water warmtepomp die verwarmingswater kan maken van wel 75˚C.
Dat is aanmerkelijk warmer dan een ‘standaard’ warmtepomp, die water verwarmt tot maximaal 55˚C. Die ‘standaard’ watertemperatuur van 55˚C is niet voor iedere woning voldoende. Met 75˚C verwarmingswater kun je daarentegen vrijwel iedere woning verwarmen, of je nu radiatoren hebt of vloerverwarming. Het grote voordeel van HT-warmtepompen is dan ook dat bestaande radiatoren vrijwel altijd kunnen blijven hangen. Met HT-warmtepompen kunnen oudere woningen met een lager energielabel tóch meteen volledig van het gas worden gehaald.
Samengevat: voordelen van Propaan Warmtepompen
Propaan warmtepompen bieden diverse voordelen ten opzichte van traditionele verwarmingssystemen en warmtepompen met synthetische koudemiddelen:
- Milieuvriendelijkheid: Propaan heeft een zeer laag aardopwarmingsvermogen (GWP=3), wat het een milieuvriendelijke keuze maakt.
- Efficiëntie: Dankzij de uitstekende thermodynamische eigenschappen van propaan, zijn deze warmtepompen zeer efficiënt en kunnen ze hoge prestaties leveren, zelfs bij lage buitentemperaturen.
- Hoge Temperatuur: Propaan warmtepompen kunnen water tot wel 75°C verwarmen, wat ze bijzonder geschikt maakt voor zowel verwarming als warmtapwaterproductie, en ze compatibel maakt met bestaande radiatorsystemen.
- Veiligheid: Hoewel propaan brandbaar is, zijn moderne propaan warmtepompen ontworpen met strikte veiligheidsmaatregelen om lekken en brandgevaar te minimaliseren.
- Kostenbesparing: Door de hoge efficiëntie en lagere energiekosten kunnen gebruikers op de lange termijn aanzienlijk besparen op hun verwarmings- en koelingskosten.
Conclusie
Propaan warmtepompen vertegenwoordigen een belangrijke stap voorwaarts in de evolutie van duurzame verwarmingsoplossingen. Met hun milieuvriendelijke eigenschappen, hoge efficiëntie, en vermogen om hoge temperaturen te bereiken, bieden ze een veelbelovend alternatief voor traditionele verwarmingssystemen.
